Έχουν περάσει 4 περίπου μήνες από το πρώτο μαθητικό συνέδριο αστρονομίας στο Βόλο και ένα θέμα που πραγματικά με συγκίνησε ήταν μια αναφορά του Κώστα Μουτσιάρα πηγαίνοντας για τα Χάνια Πηλίου για τους αστερισμούς αφιερωμένους στη Μαγνησία....
Με κέντρισε τόσο πολύ το ενδιαφέρον, και αποφάσισα να ασχοληθώ περισσότερο δεν αφίσα τίποτα στο διαδίκτυο που να έχει σχέση με το θέμα.
Όλο λοιπόν αυτό το υλικό θέλω να το παρουσιάσω.
Περιληπτικά λοιπόν οι αστερισμοί που είναι αφιερωμένοι στη Μαγνήσια και στο Βόλο είναι: Ο αστερισμός της Αργούς. Ο αστερισμός του Κενταύρου. Ο αστερισμός του Τοξότη. Δεν είναι μόνο αυτοί είναι ότι έχει σχέση με τους αστερισμούς αυτούς π.χ. ο αστερισμός των διδύμων οι Διόσκουροι που ήταν αργοναύτες όλα αυτά θα τα δούμε αναλυτικά αρχίζοντας από τον αστερισμό της Αργούς..
Η Αργώ (Argo Navis) ήταν μεγάλος νότιος αστερισμός στα νότια της Ύδρας και του Μονόκερω, μερικώς ορατός από την Ελλάδα, που σημειώθηκε από την αρχαιότητα. Η ονομασία του προήλθε από τη μυθική Αργώ, το πλοίο της Αργοναυτικής Εκστρατείας. Είναι ο μοναδικός από τους 48 αστερισμούς του Πτολεμαίου που δεν αναγνωρίζεται αυτούσιος από τη σύγχρονη Αστρονομία, καθώς τον 19ο αιώνα ο αστερισμός διαιρέθηκε σε 4 τμήματα, τα οποία είναι οι σημερινοί επίσημα αναγνωριζόμενοι αστερισμοί Πυξίς (Pyxis), Πρύμνα (Puppis), Τρόπις (Carina) και Ιστία (Vela).Το πλοίο αυτό εμφανίζεται να μη διαθέτει πλώρη, έχει δηλαδή τον ίδιο «τμηματικό» χαρακτήρα που εμφανίζουν το Ιππάριον, ο Πήγασος και ο Ταύρος. Επιπλέον, όπως κινείται από την ανατολή προς τη δύση στον ουρανό, φαίνεται σαν να πλέει ανάποδα, με την υπερυψωμένη πρύμνη να προηγείται. Αυτό το επισημαίνει ο Άρατος ο Σολεύς με 7 στίχους του. Η απώλεια της πλώρης υποτίθεται ότι συνέβη όταν η Αργώ πέρασε από τις Συμπληγάδες Πέτρες στον Βόσπορο. Οι Αλφόνσειοι Πίνακες πάντως το αναπαριστούν ως ένα πλήρες κωπήλατο σκάφος με δύο κατάρτια, ενώ ο Lubienitzki στο Theatrum Cometicum του 1667 με τρία κατάρτια και όλα τα πανιά ανοικτά στον άνεμο. Σύμφωνα με τη μυθολογία, όταν το ταξίδι της Αργοναυτικής Εκστρατείας τελείωσε, η θεά Αθηνά τοποθέτησε το πλοίο στα ουράνια.
Ας τα πάρουμε με τη σειρά να δούμε τα αστερία που αποτελείτε η Αργώ . Πυξίς – Πρύμνα – Τρόπις – Ιστία.
Πυξίς (Λατινικά: Pyxis, συντομογραφία: Pyx) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και συνορεύει με τους εξής 4 αστερισμούς: Ύδρα, Πρύμνα, Ιστία και Αντλία. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα, δηλαδή παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ολόκληρος στο νότιο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι ορατός στο σύνολό του από την Ελλάδα μόνο τις νύκτες του χειμώνα και τα ανοιξιάτικα βράδια. Ο LaCaille τον σχημάτισε από αστέρες των Ιστίων και του καταρτιού της Αργούς, και η αρχική ονομασία ήταν Pyxis Nautica, δηλαδή η Πυξίδα του Ναυτικού. Αργότερα, ο Βρετανός αστρονόμος Francis Baily (1774-1844) επαναπροσάρτησε την Πυξίδα στον προηγούμενο αστερισμό, ώστε για κάποιο διάστημα δεν αναγνωριζόταν. Αλλά ο Γκουλντ την επανεισήγαγε στο έργο του Uranometria Argentina το 1879, και τελικώς αναγνωρίσθηκε επισήμως και τελεσίδικα από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση.
Πρύμνη ή Πρύμνα (Λατινικά: Puppis, συντομογραφία: Pup) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille, όταν την ξεχώρισε από τον αστερισμό Αργώ. Είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και είναι αμφιφανής στην Ελλάδα. Συνορεύει με τους αστερισμούς Μονόκερω, Μεγάλο Κύνα, Περιστερά, Οκρίβαντα, Τρόπιδα, Ιστία, Πυξίδα και Ύδρα. Ολόκληρη η Πρύμνα είναι ορατή από την κεντρική και νότιο Ελλάδα σε συγκεκριμένη ώρα ανά ημερομηνία (περ. 22:30 στα τέλη Φεβρουαρίου, 20:30 στα τέλη Μαρτίου). Η ονομασία σημαίνει την πρύμνη του πλοίου, της Αργούς (Argo Navis), του μεγάλου αρχαίου αστερισμού που τεμαχίσθηκε και έδωσε τους σημερινούς αστερισμούς Πρύμνα, Τρόπιδα, Ιστία και Πυξίδα. Για το λόγο αυτό, η ιστορία της ονοματοδοσίας περιορίζεται στο λήμμα Αργώ. Στην Πρύμνα αποδόθηκαν 313 αστέρες ορατοί με γυμνό μάτι. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ελληνικά γράμματα (συμβολισμός Bayer) μοιράσθηκαν σε αστέρες των τριών αστερισμών Πρύμνας, Τρόπιδος και Ιστίων, και συνεπώς τα Ιστία δεν έχουν όλα τα γράμματα να χαρακτηρίζουν τους δικούς τους αστέρες.
Τρόπις (Λατινικά: Carina, συντομογραφία: Car) είναι αστερισμός του νοτίου ουράνιου ημισφαιρίου που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille, και προήλθε ως μέρος (split) από τον αστερισμό της Αργούς της οποίας και κατείχε το νότιο μέρος. Ο αστερισμός αυτός είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Συνορεύει με επτά αστερισμούς, τους Πρύμνα, Οκρίβαντα, Ιπτάμενο Ιχθύ, Χαμαιλέοντα, Μυία, Κένταυρο και Ιστία. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα. Ελάχιστο μόνο τμήμα της Τρόπιδος είναι ορατό από την Ελλάδα, το οποίο πάντως περιλαμβάνει για τη νότια Ελλάδα τον φωτεινότερο αστέρα της, τον περίφημο Κάνωπο. Η ονομασία Τρόπις σημαίνει την τρόπιδα («καρίνα» στη δημοτική, όπως και στη λατινική ονομασία) του πλοίου, της Αργούς (Argo Navis), του μεγάλου αρχαίου αστερισμού που τεμαχίσθηκε και έδωσε τους σημερινούς αστερισμούς Πρύμνα, Τρόπιδα, Ιστία και Πυξίδα. Για το λόγο αυτό, η ιστορία της ονοματοδοσίας περιορίζεται στο λήμμα Αργώ.
Ιστία (Λατινικά: Vela, συντομογραφία: Vel) είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1763 από τον Lacaille και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι νότιος αστερισμός και αμφιφανής στην Ελλάδα.
Συνορεύει με τους αστερισμούς Πυξίς, Πρύμνα, Τρόπις, Κένταυρος και Αντλία. Το μεγαλύτερο τμήμα των Ιστίων είναι ορατό από την Ελλάδα. Η ονομασία σημαίνει τα πανιά του πλοίου, της Αργούς (Argo Navis), του μεγάλου αρχαίου αστερισμού που τεμαχίσθηκε και έδωσε τους σημερινούς αστερισμούς Πρύμνα, Τρόπιδα, Ιστία και Πυξίδα. Για το λόγο αυτό, η ιστορία της ονοματοδοσίας περιορίζεται στο λήμμα Αργώ.
Και ενώ έχουμε αναφερθεί στο σημείο του ουρανού που βρίσκεται η Αργώ θα συνεχίσω και θα κλείσω το πρώτο μέρος με τους αργοναύτες, και πόσοι από αυτούς έχουν σχέση με αστερισμούς. Υπάρχουν αργοναύτες που έχουν δώσει τα ονόματα τους. Από τους 55 μόνο 3 έχουν δώσει το όνομα τους σε αστερισμούς, Ο Ηρακλής, οι Διόσκουροι, και η Αταλάντη η μόνη γυναίκα αργοναύτης. Αναλυτικά:
Η Αταλάντη είναι ένας μεγάλος αλλά σκοτεινόχρωμος αστεροειδής της Κύριας Ζώνης Αστεροειδών με απόλυτο μέγεθος (όπως ορίζεται για το Ηλιακό Σύστημα) 8,46. Ανακαλύφθηκε το 1855 από τον Χέρμαν Γκόλντσμιντ και έλαβε το όνομα του προσώπου της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Η μεγάλη εκκεντρότητα της τροχιάς της Αταλάντης έχει ως αποτέλεσμα η εκάστοτε απόστασή της από τον Ήλιο να κυμαίνεται πολύ. Η μέση διάμετρος της Αταλάντης υπολογίσθηκε σε 105,6 km, ενώ η μάζα της εκτιμάται σε 1,2 τετράκις εκατομμύριο τόνους, με πιθανή μέση πυκνότητα 2 γραμμάρια ανά κυβικό cm. Η μέση επιτάχυνση της βαρύτητας στον ισημερινό της Αταλάντης εκτιμάται σε 2,95 cm/sec², δηλαδή η βαρύτητα εκεί είναι 332 φορές ασθενέστερη από τη γήινη, ενώ η μέση ταχύτητα διαφυγής υπολογίζεται σε 55,8 m/sec. Ο φασματικός τύπος της Αταλάντης είναι άγνωστος. Το άλβεδό της είναι 0,065 και η θερμοκρασία στην επιφάνειά της εκτιμάται σε 100 περίπου βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν. Η Αταλάντη περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της μία φορά κάθε 9 ώρες και 56 λεπτά.
Ηρακλής (Λατινικά: Hercules, συντομογραφία: Her) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Βρίσκεται νότια του αστερισμού Δράκοντα και βόρεια του Οφιούχου. Προς Α είναι οι αστερισμοί Λύρα, Αλώπηξ, Βέλος και Αετός, και προς Δ ο Βόρειος Στέφανος και ο Όφις. Ο Ηρακλής συνορεύει επίσης με τον Βοώτη, δηλ. συνολικά συνορεύει με εννέα αστερισμούς. Καταλαμβάνει μεγάλη έκταση στο βόρειο ημισφαίριο του ουρανού.
Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα. Ο Ηρακλής διέρχεται εκ του μεσημβρινού γύρω στα μεσάνυκτα στις 20 Απριλίου ή περί τη 10η νυκτερινή της 20ής Μαΐου ή ακόμα την 8η εσπερινή στις 20 Ιουνίου κλπ., οπότε και αναγνωρίζεται εύκολα από τους γύρω του, άλλους αστερισμούς.
Οι Διόσκουροι, ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης, ήταν παιδιά (δίδυμα) του Δία και της Λήδας και αδέρφια της ωραίας Ελένης. Ήταν θεοί του φωτός και προσωποποιούσαν για τους Έλληνες την εντιμότητα, τη γενναιοψυχία, την τόλμη, την ευγένεια και την αρετή. Ήταν προστάτες των καραβιών και των ναυτικών. Οι Έλληνες τους λάτρευαν και τους τιμούσαν σαν θεούς, ενώ συχνά ζητούσαν από αυτούς συμπαράσταση και βοήθεια στις δύσκολες ώρες. Ήταν οι προστάτες και σωτήρες των θνητών. Οι Δίδυμοι (Λατινικά: Gemini, συντομογραφία: Gem) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και είναι ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι βόρειος αστερισμός του Ζωδιακού Κύκλου. Συνορεύει με τους αστερισμούς Ηνίοχο, Ταύρο, Ωρίωνα, Μονόκερω, Μικρό Κύνα, Καρκίνο και Λύγκα. Και αποτελείτε από 119 αστέρες, (μέγεθος ≤ 6,5) Ο Αργκελάντερ απέδιδε στους Διδύμους 53 αστέρες ορατούς με γυμνό μάτι, ενώ ο Heis 106. Οι κυριότεροι αστέρες του αστερισμού έχουν και δικά τους ιδιαίτερα ονόματα. Οι δύο φωτεινότεροι αστέρες, α Διδύμων και β Διδύμων, που ξεχωρίζουν από ολόκληρο τον αστερισμό και του έδωσαν το όνομά του, έχουν βέβαια τα ονόματα των μυθικών Διοσκούρων, Κάστορας και Πολυδεύκης αντιστοίχως, στα οποία και παραπέμπουμε.
Ο αστέρας γ Διδύμων είναι γνωστός με το όνομα Αλένα (Alhena).
Ο αστέρας δ είναι ο Ουαζάτ (Wasat).
Ο ε Διδύμων, είναι γνωστός ως Μεμπσούτα (Mebsuta).
Ο ζ είναι γνωστός ως Μεκμπούντα (Mekbuda).
Ο η Διδύμων είναι γνωστός με το ελληνικό όνομα Πρόπους, από τη θέση του μπροστά στο αριστερό πόδι του Κάστορα.
Ο θ Διδύμων έχει φαινόμενο μέγεθος 3,60 και φασματικό τύπο A3 III (λευκός γίγαντας).
Ο ι Διδύμων, στον οποίο λανθασμένα αποδίδεται κάποτε το όνομα "Propus", έχει φαινόμενο μέγεθος 3,79 και φασματικό τύπο G9 IIIb.
Ο κ Διδύμων έχει φαιν.μέγεθος 3,57 και φασμ.τύπο G8 IIIa.
Ο λ Διδύμων έχει φαιν.μέγεθος 3,58 και φασμ.τύπο A3 V.
Ο μ Διδύμων είναι ένας τεράστιος ερυθρός γίγαντας, γνωστός ως Tejat posterior.
Ο ν έχει φαιν.μέγεθος 4,15 και φασμ.τύπο B6 IIIe (με έντονες γραμμές εκπομπής στο φάσμα του).
Ο ξ, με φαιν.μέγεθος 3,36 και φασμ.τύπο F5 III, είχε ονομασθεί από τον Al Biruni Al Zirr, «το Κουμπί».
Ο ρ (φαιν.μέγεθος 4,18) είναι λευκοκίτρινος νάνος (φασμ.τύπος F0 V).
Ο σ έχει φαιν.μέγεθος 4,28 και φασμ.τύπο K1 III.
Ο τ έχει φαιν.μέγεθος 4,41 και φασμ.τύπο K2 III.
Ο υ έχει φαιν.μέγεθος 4,06 και φασμ.τύπο M0 III (ερυθρός γίγαντας)
Οι Αργοναύτες τελικά είναι όλοι αυτοί: Μεταξύ των Αργοναυτών συγκαταλέγονται:
Ιάσων, ο αρχηγός της εκστρατείας
Αγκαίος ο Μέγας της Τεγέας, γιος του Ποσειδώνος
Αγκαίος ο Μικρός, Λέλεγας της Σάμου
Άδμητος, πρίγκιπας των Φερών
Αιθαλίδης, γιος του Ερμή
Άκαστος, γιος του βασιλιά Πελία
Άκτωρ, γιος του Δίωνα της Φωκίδας
Άμυρος, Θεσσαλός γιος του Ποσειδώνα
Αμφιάραος, ο μάντης από το Άργος
Αμφιδάμας
Άργος των Θεσπιών, γιος του Φρίξου (ο κατασκευαστής της Αργούς)
Ασκάλαφος ο Ορχομένιος, γιος του Άρη
Αστερίων, γιος του Κομήτη
Αταλάντη, η παρθένος κυνηγός
Αυγείας, γιος του βασιλιά Φορβάντα της Ηλείας
Εργίνος ο Αργοναύτης της Μίλητου
Ευρύαλος, γιος του Μεκίστου, ένας από τους Επίγονους
Ευρυδάμας των Δολόπων, από τη λίμνη Ξενία
Εύφημος του Ταίναρου, ο κολυμβητής
Εχίων, γιος του Ερμή
Ηρακλής
Θησέας από την Αθήνα
Ίδας, γιος του Αφαρέως της Μεσσήνης και ο
Λυγκέας, ο παρατηρητής, αδελφός του
Ίδμων του Άργους, γιος του Απόλλωνα
Ιφικλής, γιος του Θεστίωνος της Αιτωλίας
Ιφιτός, αδελφός του βασιλιά Ευρυσθέα των Μυκηνών
Καινέας των Λαπίθων
Καλάις, ο φτερωτός γιος του Βορέα και ο
Ζήτης, ο αδελφός του
Κάνθος της Εύβοιας
Κάστωρ, ο Σπαρτιάτης παλαιστής και ο
Πολυδεύκης, ο πυγμάχος αδελφός του (οι Διόσκουροι)
Κηφέας, γιος του Άλεου της Αρκαδίας
Κορωνός των Λαπίθων, Γυρτών της Θεσσαλίας
Λαέρτης, γιος του Ακρίσιου από το Άργος
Μελαμπός της Πύλου, γιος του Ποσειδώνος
Μελέαγρος της Καλυδώνος
Μόψος των Λαπίθων
Μπούτης των Αθηνών, ο μελισσοκόμος
Ναύπλιος του Άργους, γιος του Ποσειδώνος
Ορφέας, ο ποιητής από την Θράκη
Παλαίμων, γιος του Ήφαιστου, Αιτωλός
Περικλύμενος ο Τελαμών
Περικλυμένος της Πύλου, εγγονός του Ποσειδώνος
Πηλέας ο Μυρμιδών, πατέρας του Αχιλλέα
Πηνέλεως, γιος του Ιππάλμου της Βοιωτίας
Ποίας, γιος του Θαυμάκου της Μαγνησίας
Πολύφημος, γιος του Έλατου της Αρκαδίας
Τελαμώνας της Λοκρίδας, πατέρας του Αίαντος
Τίφυς, από τις Σίφες της Βοιωτίας (ο τιμονιέρης της Αργούς)
Ύλας των Δρυόπων, ιπποκόμος του Ηρακλή
Φαληρεύς, ο Αθηναίος τοξότης
Φανός ο Κρητικός, γιος του Διόνυσου και
Στάφυλος, ο αδελφός του.
Εδώ θέλω να σταθώ λίγο σχετικά με τον Στάφυλο και τον αδελφό του Πεπάρινθο. Ο Πεπάρηθος ήταν γιος του θεού Διονύσου και της Αριάδνης. Ως αδελφοί του αναφέρονται οι Στάφυλος, Θόαντας, Οινοπίων, Λάτραμυς, Ευάνθης και Ταυρόπολις Σύμφωνα με το μύθο γεννήθηκε μαζί με το Στάφυλο, τον Θόαντα και τον Οινοποίωνα στη Λήμνο. Πεπάρηθος ήταν και το όνομα του νησιού Σκόπελος. Αν και ο αδελφός του Στάφυλος αναφέρεται ως ο πρώτος οικιστής της Σκοπέλου (Πεπαρήθου κατά την αρχαιότητα), το νησί πήρε το όνομα του αδελφού του. Ο Στάφυλος είναι μια από τις όμορφες παραλίες τις Σκοπέλου
astro spase
